มาลองซ่อมเครื่องออกกำลังกายแบบลู่เดินกึ่งสเต็ป (Elliptical Cross Trainer)

ปรกติผมจะออกกำลังกายด้วยการวิ่งที่สวนฟุตบอลใกล้ๆบ้าน ต่อมาเริ่มขี้เกียจบ้างเป็นครั้งคราวถ้ามีฝนตกหลายวันก็ยิ่งขี้เกียจออกไป ก็เลยอยากออกกำลังกายที่บ้านบังเอิญที่บ้านมีเครื่องออกกำลังกายชนิดเดินวงรี หรือลู่เดินกึ่งสเต็ป ภาษาอังกิดเรียกว่า Elliptical Cross trainer  ยี่ห้อ infiniti รุ่น GT-900 จริงๆ เครื่องนี้ซื้อมาไม่ต่ำกว่า7-8ปีแล้วซึ่ง ไม่ค่อยได้ใช้(ของน้องซื้อมา) ก็เลยเอามาลองใช้ดูก็ใช้ดีเหมือนกัน จากนั้นก็เลยหลังจากนั้นผมก็ลองหันมาใช้มาเรื่อยๆสองสามวันครั้งเป็นเวลาเกือบ 2 ปี หลังๆวิ่งแล้วรู้สึกเครื่องมีเสียงดังแปลกๆดังขึ้นเรื่อยๆ(สงสัยลูกปืนพังมั๊ง) กับน้ำหนักของผมไม่ต่ำกว่าร้อยกิโล ก็เลยตัดสินใจว่าจะต้องซ่อมแต่จริงๆก็ขี้เกียจซ่อมเอง ก็เลยเสิชหาข้อมูลดูมีคนรับซ่อมแต่ราคาอย่างน้อยต้องมี2-3000 บาท เอาวะลองรื้อมาซ่อมดูก่อนเสียแล้วซ่อมไม่ได้จริงๆค่อยยกภาระให้กับช่างละกัน

ก่อนอื่นเราก็ลองอ่านคู่มือดูก่อนรื้อเพื่อเพิ่มความมั่นใจ

 

เมือได้เบอร์ลูกปืนแล้วก็ไปซื้อมารวมทั้งหมด 5 ลูกเป็นลูกปืนญี่ปุ่น หมดตังค์ไป 300- บาทคิดแต่ว่าลูกปืนคงเสียมั้ง

อาการที่ปรากฏก่อนถอดพบว่าขณะเล่นเครื่องออกกำลังจะมีเสียงดังวิ้วๆรู้สึกฝืด และมีเสียงแต๊กๆติ๊กๆ หมุนรอบนึงก็มีสักครั้งนึง

จากนั้นก็ลองถอดดูเปลี่ยนลูกปืน ทั้ง5ลูก ก่อนประกอบชิ้นส่วนอื่นกลับเข้าไปพบรอยยางเหนียวๆบนวงล้อพลาสติกอันใหญ่ที่ทำหน้าที่ขับสายพาน และบนร่องขับสายพานของชุดหน่วงการหมุนที่ทำจากพลาสติกหล่อน่าจะเป็นเรซิ่นชนิดโพลีเอสเตอร์หรือไม่ก็อีพ็อกซี ก็เลยทำความสะอาดซะเลี่ยมก่อนประกอบ เมื่อตรวจสอบสายพานดูร่องก็มีสึกๆไปบ้างแต่ไม่ได้เอะใจอะไร เมื่อประกอบกลับเข้าไปแล้วก็ปรับความตึงของสายพานแค่พอตึงโดยเอานิ้วลองกดสายพานดู เสร็จแล้วก็เริ่มเดินเครื่องทดสอบปรากฎว่ามันเดินแล้วกระตุกๆคือเครื่องมันไม่สมูธคือเดินไม่เรียบ มีช่วงที่กระตุก อ่ะมันเป็นอะไรอีกหว่าไม่เข้าใจเลย ลูกปืนก็เพิ่งเปลี่ยนใหม่

ถอดออกมาดูใหม่เมื่อวิเคราะห์แล้วน่าจะเป็นทีสายพานเสื่อมสภาพเมื่อหมุนแล้วน่าจะลื่น คราบเหนี่ยวๆดำและผงที่หลุดออกมาตามชุดขับตามน่าจะเป็นยางของสายพานที่เริ่มละลายเสื่อมสภาพ เปลี่ยนใหม่ละกัน ก็เอาไปหาซื้อที่ร้านสายพาน poly V belt เบอร์ 1549PJ6 เป็นสายพานร่องวีตามยาวสายพานที่ใช้กับในรถยนต์ หาซื้อยากครับ ต้องให้ร้านสั่งให้ ราคาเส้นละ 900- บาท ถ้าซื้อ 2 เส้นตกเส้นละ700-  ก็เลยฝากร้านเขาสั่งมา เมื่อลองถอดสายพานดูแล้วขึ้นทดสอบเอาคนขึ้นไปลองเดินดู ปรากฎว่ามันวิ่งไม่ได้ เหมือนกับไม่มีแรงส่งพอเดินหรือล้อพลาสติกใหญ่ขับมาถึงจังหวะที่มีเท้านึงยกขึ้นสูงมันจะไม่มีแรงส่งและกระตุกย้อนกลับไปที่ตำแหน่งเดิม

ก็เลยลองมาศึกษากลไกดู มันจะมีจานอลูมิเนียม แล้วก็แม่เหล็กบนจานพลาสติกหล่อที่มีร่องสายพาน มีชุดลวดสลิงที่ทำหน้าทีดึงจานแม่เหล็กให้เข้าใกล้หรือถอยห่างจานอลูมิเนียมซึ่งจะทำให้เพิ่มน้ำหนักในการเดินคือเดินแล้วจะเหนื่อยขึ้น ก็เลยเข้าใจว่า อ่อที่แท้ใช้ระบบแม่เหล็กที่วิ่งตัดผ่านจานอลูมิเนียม ทำให้เกิดเอ๊ดดีเคอเร้น Eddy Current โดยจะมีแรงต้านหน่วงไม่ให้กระตุกย้อนกลับและเนื่องจากจานพลาสติกหล่อที่ติดกับแม่เหล็กมีน้ำหนักค่อนข้างมากเมื่อเราเดินผ่านจุดที่เรายกเท้าขึ้นสูงสุดจานพลาสติกหล่อที่มีน้ำหนักนี้เปรียบเสมือนล้อช่วงแรงทำให้เราสามารถเดินผ่านจุดสูงสุดไปได้โดยเราไม่ต้องเกร็งกดเท้าให้จังหวะมันทำงานเหมือนกับตอนไม่ใส่สายพาน แม้ว่าเราไม่เสียบปลั๊กเครื่องออกกำลังผลของแรงที่เกิดจาก eddy current นี้ก็ยังอยู่ถ้ามีการหมุนจึงมีความสมูธหรือเดินวิ่งได้อย่างราบเรียบ ซึ่งเป็นหลักการสำคัญของเครื่องออกกำลังกายชนิดนี้  ต่อไปนี้เป็นวีดีโอแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพของ eddy current

อุปกรณ์คือ ท่อทองแดง แม่เหล็กเงินๆก้อนเล็กๆ และท่ออลูมเนียมยาวๆ

 

วีดีโอข้างบนมีอุปกรณ์คือแท่งแบนอลูมิเนียม กับก้อนแม่เหล็กเล็กๆ ทุกคนก็รู้กันอยู่ว่าแม่เหล็กไม่ติดอลูมิเนียม

 

อุปกรณ์คือแม่เหล็กสี่เหลี่ยมก้อนใหญ่ๆ และแผ่นทองแดงกลมๆหนาๆ

 

อันนี้ก็ทดลองง่ายๆ ขอขอบคุณชาวไซเบอร์ที่อุทิศเวลามาทำการทดลองให้ดูครับ

 

ขอบคุณอาจารย์ที่สอนฟิสิกส์ในวีดีโอด้วยครับ

 

 

ผมขอสรุปอาการเสียและวิธีแก้ดังนี้

1. อาการเสียงดัง ถ้าใช้มานานหรือเก็บมานานแล้วใช้ไปสักพักเสียงจะเริ่มดังขึ้นเรื่อยๆ ส่วนใหญ่จะเป็นที่สายพานเสื่อมสภาพคือมันจะมีบางส่วนละลายติดกับล้อทำให้เกิดการหนืดๆที่ล้อเมื่อหมุนจะมีเสียงดังของสารเหนียวๆที่ติดกับล้อ วิธีแก้คือเปลี่ยนสายพานและทำความสะอาดวงล้อตามและร่องสายพานขับ

2 อาการกระตุก ก็เป็นที่สายพานเช่นกัน ถ้าเป็นสายพานที่เปลี่ยนใหม่แล้วกระตุกจะเกิดจากสายพานไม่ตึง ให้ปรับความตึงให้ตึงขึ้น หรือตำแหน่งเดิมที่เคยปรับ ส่วนสายพานเก่าที่ไม่เสียหายแต่มีขุยๆหลุดหรือสารเหนียวติดตามล้อ ถ้าจะยังฝืนใช้ให้ทำความสะอาดวงล้อและร่องสายพานขับให้สะอาดเอี่ยมและปรับความตึงสายพานเพิ่มขึ้นจากเดิม

3 อาการลูกปืนเสื่อมจาระบีแห้ง มักจะยังไม่มีอาการเด่นชัด  แต่คิดว่าเป็นที่เสียงดังหรือไม่ลื่นและแกว่ง แต่คิดว่าเสียงดังเป็นหลัก ถ้าไม่ลื่นด้วยนี่ลูกปืนคงแตกแล้วมั้งครับ จะตรวจสอบได้ด้วยต้องเอาสายพานออกแล้วลองหมุนตัวเปล่าๆ ฟังเสียงดูและจะรู้ได้ว่ามันมีความฝืดและเสียงพร้อมกันให้เปลี่ยนลูกปืนซะ

4 อาการติ๊กๆแต๊กเวลาขึ้นไปเหยียบแท่นออกกำลังกายแล้วออกเดินเสียงจะซ้ำจังหวะเดิม เกิดจากสกรูเกลียวปล่อยคลายตัวทำให้แป้นเหยียบพลาสติกหลวมบ้าง หรือไม่ก็แผ่นหมุนวงล้อพลาสติกที่ทำหน้าที่ขับสายพานมีเกลียวปล่อยบางตัวหลวมเนื่องจากรูพลาสติกหลวมหรือร้าวก็มี ถ้าแค่ร้าวก็พอไขแน่นลงไปได้ แต่ถ้าร้าวจนใกล้แตกให้ซ่อมด้วยอีพ็อกซี่กับใยแก้วเอาใยแก้วชนิดสานจนบางๆทาด้วยอีพ็อกซีแล้วพันตรงรอบนอกก้านรูพลาสติกที่ร้าว อ่ะครับพอดีไม่มีรูปให้ดูซะด้วย อีพ็อกซีซ่อมได้ครับแต่ต้องทำที่หรือมีพื้นผิวพอให้กาวจับยึดได้อย่างแข็งแรง ถ้าพลาสติกนั้นเป็น ABS PS ก็ยึดได้สบายครับ ถ้าเป็นPE PP อันนี้กาวอีพ็อกซีใช้ไม่ได้นะครับแต่ถ้าพันรอบๆด้วยใยแก้วชนิดสานอย่างนี้ได้หมดทุกพลาสติกครับถ้าพันอย่างน้อยรอบครึ่ง

5 อาการเดินแล้วฝืดมากตั้งแต่ตังเครื่องไว้ระดับ1 ถ้าไม่มีอะไรเสียก็เป็นที่จาระบีแห้งหรือไม่ก็ใช้จาระบีผิดประเภททาลงไปด้วยความหวังว่าจะลื่นขึ้นกลับทำให้ฝืดมากเหมือนตั้งเครื่องไว้ระดับ8ทำให้ปวดขาเมื่อย ต้องทาจาระบีที่มีความลื่นพิเศษที่บุชพลาสติกที่ถูกับแท่งโลหะ ประมาณบุชหมายเลขพาร์ทนัมเบอร์62 ในรูป เป็นตัวที่ทำให้ฝืด หลักสำคัญคือต้องใช้จาระบีที่มีความลื่นสูงประเภทMoS2 หรือ Moly Grease หาซื้อได้ตามร้านฮาร์ดแวร์ที่มีขายปนอะไหล่รถยนต์หรือฮาร์ดแวร์บางร้าน เช่นยี่ห้อ MOLYLAND ก่อนทาซัำต้องเอาจาระบีเก่าที่ไม่ลื่นออกให้หมดเช็ดด้วยทินเนอร์ซ้ำ2ครั้งก่อนทาจาระบี อันนี้เป็นความผิดพลาดทีเคยทำน่ะมันฝืดมากดันใช้จาระบีประเภทสบู่ลิเธี่ยมที่ทนแรงกดได้ดีกลับฝืดมากเพราะบุชมีพื้นผิวสัมผัสมากทำให้เกิดแรงฝืดมหาศาล แต่บางเครื่องออกกำลังกายอาจเป็นชนิดลูกปืนก็ไม่มีปัญหา หรืออาจใช้เป็นพวกสเปรย์หล่อลื่นผสมเทฟล่อนก็น่าจะได้ไม่เคยลองนะครับแต่คิดว่าใช้ได้ดีแต่ต้องซื้อแบบมียี่ห้อหน่อยราคาป๋องละ200 กว่าบาทขึ้นไป แต่ถ้าเป็นโมลี่แลนด์กป. ละ100 บาทได้ (ไซส์เล็ก)

รูปประมาณ http://img.tarad.com/shop/f/fast2fly/img-lib/spd_20081227120211_b.JPG
ต้องแก้ไข

 

 

อันล่างนี่วีดีโอที่ผมลองทำเองดูมั่วๆไม่เป็นลำดับก็ขออภัยเพราะมือใหม่ครับแล้วก็ขี้เกียจแก้น่ะครับ มันแสดงถึงการใช้หลักการของแรงที่เกิดจาก eddy currentทำให้ใช้งานได้อย่างราบรื่นไม่กระตุก และในวีดีโอยังแสดงชิ้นส่วนสำคัญต่างๆทางกลไกหมุนของเครื่องออกกำลังกายประเภทนี้ มีวีดีโอก็สะดวกดีเอารูปมามั่วๆจับยำเลย

 

 

จริงๆยังมีเทคนิคอีกนิดหน่อย เอาเป็นว่าวันนี้ขี้เกียจเอาแค่นี้ก่อน ดิบๆไปก่อนเน้อ เด๋วว่างจะมาเพิ่มรูปกับเทคนิคให้

ขอบคุณที่อ่านครับ

 

 24,705 total views,  5 views today

Comments

comments